Merhaba sevgili dostum, ben Dr. Emre Geçer. Bugün seninle zatürre ve bu tehlikeli hastalıktan korunmada önemli bir silah olan pnömokok aşısı hakkında konuşacağız.

Zatürre, yani pnömoni, akciğerlerinin iltihaplanması anlamına geliyor. Düşünsene, vücudunun oksijeni alıp karbondioksiti atan önemli bir organı, bir kale gibi düşünürsek, zatürre bu kalenin savunmasını zayıflatan bir saldırı gibi. Bu saldırıya neden olan birçok etken var; virüsler, bakteriler, hatta mantarlar bile olabilir. Özellikle soğuk havalarda, kapalı ortamlarda daha fazla zaman geçirdiğimiz için bu saldırıya daha açık hale geliriz.

Pnömokok adı verilen bir bakteri, zatürrenin en sık nedenlerinden biri. Bu bakteri, sadece zatürreye değil, sinüzit, kulak iltihabı, hatta beyin apsesi gibi ciddi hastalıklara da neden olabiliyor. İşte bu yüzden pnömokok aşısı çok önemli! Bu aşı, vücudunun bu kötü bakteriye karşı savunma mekanizmasını güçlendirerek, bu tehlikelere karşı bir kalkan oluşturuyor.

İki çeşit pnömokok aşısı var: PCV13 ve PPSV23. PCV13, özellikle küçük çocuklarda daha etkili, PPSV23 ise yetişkinler için daha uygun. 65 yaş üstüyseniz veya kalp, böbrek, akciğer hastalığınız, şeker hastalığınız varsa, veya bağışıklık sisteminizi baskılayan bir tedavi görüyorsanız iki aşının da yapılması önerilir. Doktorunuz sizin için en uygun aşıyı ve zamanlamasını belirleyecektir.

Aşının nasıl çalıştığını merak ediyor olabilirsiniz. Aşı, vücudunuza pnömokok bakterisine benzeyen, ancak hastalığa neden olmayan zayıflatılmış bir versiyonu sunuyor. Vücudunuz bu "düşman"a karşı antikor üretiyor, tıpkı gerçek bir savaşta askerler gibi. Gelecekte gerçek pnömokok bakterisi ile karşılaşıldığında, vücudunuz bu antikorları kullanarak onu hemen etkisiz hale getirebiliyor.

Aşının yan etkileri genelde hafiftir: Enjeksiyon bölgesinde ağrı, hafif ateş, yorgunluk gibi. Ancak her ilaç gibi, alerjik reaksiyon riski de vardır. Eğer aşıdan sonra kurdeşen, yüz ve boğaz şişmesi, nefes darlığı veya hızlı kalp atışı gibi ciddi bir reaksiyon hissederseniz, hemen bir doktora başvurmalısınız.

Unutmayın, zatürre aşısı COVID-19'a karşı koruma sağlamıyor. Ancak, zatürreye yakalanma riskinizi önemli ölçüde azaltıyor ve özellikle COVID-19 geçirdikten sonra zatürre gelişme riskini düşürüyor.

Peki, hafif bir hastalığınız varsa aşı olabiliyor musunuz? Soğuk algınlığı gibi hafif hastalıklarınızda aşı olabilirsiniz. Ancak orta veya ağır hastaysanız, iyileşene kadar beklemeniz daha iyi olur.

Son olarak, bu aşı, özellikle risk grubundaysanız, zatürreden korunmada önemli bir rol oynar. Sizden ricam, siz veya sevdikleriniz risk grubundaysanız, bir an önce doktorunuza danışarak aşı olmanızı sağlamak. Sağlığınız için değerli bir yatırım olduğunu unutmayın. Sorularınız için her zaman bana ulaşabilirsiniz. Sağlıklı günler dilerim!