Merhaba sevgili dostum, ben Dr. Emre Geçer. Bugün seninle çok önemli bir mineralden, iyottan bahsedeceğiz. İyot, vücudumuzun kendi başına üretemediği, yani dışarıdan mutlaka alması gereken bir element. Düşünsene, vücudun mükemmel bir makine gibi çalışıyor, ama bazı parçalarını kendin üretmiyorsun. İşte iyot da bu "dışarıdan alınması gereken parçalar"dan biri.

Peki iyot ne işe yarıyor? En önemli görevi, tiroid bezinde bulunan ve vücudunun enerji üretimini, kalp atışlarını, beyin fonksiyonlarını, kısacası neredeyse her şeyini düzenleyen hormonların yapımına katılmak. Bunu, bir kalenin savunmasına benzetebiliriz. İyot, kalenin sağlam duvarlarını ve güçlü askerlerini oluşturan temel yapı taşlarından biri. Yetersiz iyot alımı, kalenin savunmasının zayıflaması gibi düşünülebilir.

Peki günde ne kadar iyot almalıyız? Bu, yaşınıza ve durumunuza göre değişiyor. Örneğin, bebekler, çocuklar, yetişkinler ve gebe/emziren kadınlar için farklı miktarlar gerekiyor. Bunun için mutlaka doktorunuza danışmanız ve size uygun olan miktarı öğrenmeniz çok önemli. Genel olarak, Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği günlük miktarlar şu şekildedir: bebekler 90 mikrogram, 6-12 yaş arası çocuklar 120 mikrogram, 12 yaş üstü çocuklar, ergenler ve yetişkinler 150 mikrogram, gebe ve emziren kadınlar ise 250 mikrogram.

İyotun faydaları saymakla bitmiyor. Tiroid sağlığını koruyor, zihninizi daha keskin tutmanıza yardımcı oluyor, metabolizmanızı hızlandırıyor, bağışıklık sisteminizi güçlendiriyor, saç ve cilt sağlığınıza katkıda bulunuyor ve hatta ruh halinizi bile olumlu etkiliyor! Enfeksiyonlara karşı direncinizi artırıyor ve hatta bazı kanser türlerinin riskini azaltmaya bile yardımcı olabiliyor.

Ama elbette, her şeyin fazlası zararlıdır. İyot eksikliği ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. En sık görülen belirtiler arasında boynunuzda şişlik (guatr), saç dökülmesi, cilt kuruluğu, dikkat dağınıklığı, depresyon, adet düzensizlikleri, kilo alımı ve halsizlik sayılabilir. Özellikle hamilelikteki iyot eksikliği, bebeğin gelişimi için çok risklidir ve geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabilir. Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, lütfen hemen bir doktora başvurun.

Fazla iyot alımı da tehlikeli olabilir. Özellikle hipertiroidi (tiroid bezinin aşırı çalışması) durumunda iyot alımınızı doktorunuzun yönlendirmesiyle kısıtlamanız gerekebilir.

Peki iyotu nereden alabiliriz? En iyi kaynak iyotlu tuz! Lütfen günlük sofra tuzu olarak iyotlu rafine tuz kullanın. Diğer tuz türleri yeterli iyot içermeyebilir. Deniz ürünleri, yumurta, süt ve süt ürünleri de iyot içerir, ancak bunların miktarı değişkenlik gösterir.

Son olarak, iyot sizin için çok önemli bir mineral. Yeterli miktarda alımından emin olmak hem genel sağlığınız hem de özellikle hamilelik dönemindeki bebeğinizin gelişimi için son derece önemlidir. Herhangi bir şüpheniz olursa, lütfen benimle veya doktorunuzla görüşmekten çekinmeyin. Sağlıklı günler dilerim.