“Ayağa Kalkınca Baş Dönmesi” Üzerine Bilmeniz Gereken Her Şey
👨‍⚕️ Dr. Emre Geçer anlatıyor

---

👋 Merhaba sevgili hastalarım,

Bugün sizlerle “ortostatik hipotansiyon” ya da daha kolay anlaşılır bir ifadeyle “ayağa kalkınca baş dönmesi” hakkında konuşacağız.

Bu durum, uzun süre oturduktan ya da yattıktan sonra aniden ayağa kalktığınızda kan basıncınızın düşmesiyle ortaya çıkar.

---

🧠 Vücutta Neler Olur?

Ayağa kalktığınızda, kan vücudunuzun alt kısımlarına doğru hızla hareket eder.
Bu sırada beyninize ulaşan kan miktarı geçici olarak azalır.
Bu durum da size:

• Baş dönmesi

• Sersemlik

• Bayılacak gibi olma hissi

yaşatabilir.

Tıpkı bir su kulesinden suyun aniden aşağıya boşalması gibi düşünün;
üst kısımlar bir anda susuz kalır. Vücudunuzda da benzer bir denge kaybı oluşur.

---

⚠️ Hangi Belirtilerle Karşılaşırsınız?

Her birey ortostatik hipotansiyonu farklı şekilde yaşar.
Bazı kişiler sadece hafif baş dönmesi hissederken, bazıları aşağıdaki belirtileri daha şiddetli yaşar:

• Şiddetli baş dönmesi

• Bulanık görme

• Mide bulantısı

• Terleme

• Göğüs ağrısı

• Nefes darlığı

Bu belirtiler özellikle:

• Sabah saatlerinde

• Sıcak havalarda

daha belirgin hâle gelebilir.

---

❓ Neden Ortaya Çıkar?

Bu durumu tetikleyen birçok faktör vardır. Aşağıdakiler en yaygın olanlarıdır:

• Yetersiz sıvı alımı (dehidrasyon)

• Bazı ilaçların yan etkileri

• Kalbin kanı yeterince güçlü pompalayamaması

• Parkinson hastalığı

• Diyabet

• İleri yaş

Yaş ilerledikçe vücut kan basıncını ayarlamakta zorlanabilir, bu yüzden bu durum yaşlılarda daha sık görülür.

🔍 Nasıl Teşhis Koyarız?

Sizi değerlendirmek için önce kan basıncınızı farklı pozisyonlarda ölçeriz:

• Yatar pozisyonda

• Oturur pozisyonda

• Ayakta dururken

Gerekirse şu tetkikleri de uygularız:

• Kan tahlilleri

• EKG (elektrokardiyogram)

• Ekokardiyografi (kalp ultrasonu)

• BT veya MR görüntülemeleri

Bu testlerle hem kalbinizi hem de dolaşım sisteminizi değerlendiririz.

🧘‍♂️ Endişe etmeyin, bu tetkikler genellikle kolay ve kısa sürede tamamlanır.

---

💊 Tedavi Nasıl Yapılır?

Tedavi planını, neden ortaya çıktığına göre belirleriz.

• Eğer ilaçlarınız bu durumu tetikliyorsa, dozlarını ayarlarız veya alternatif ilaçlar öneririz.

• Vücudunuz susuz kalıyorsa, sıvı alımınızı artırmanızı isteriz.

• Eğer yatakta uzun süre hareketsiz kaldıysanız, hareketlerinizi daha yavaş ve kontrollü hâle getirmenizi öneririz.

Her zaman önce nedeni buluruz, sonra bu nedene özel bir çözüm planlarız.

🛡️ Kendinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?

Ortostatik hipotansiyon riskini azaltmak için şu basit adımları uygulayabilirsiniz:

✔️ Bol su için.
✔️ Sıcak duşlardan kaçının.
✔️ Yataktan kalkarken yavaş hareket edin:

• Önce yan dönün

• Sonra oturun

• Bir süre bekleyip ayağa kalkın
  ✔️ Ayakta dururken bacaklarınızı hafifçe hareket ettirin.
  ✔️ Kompresyon çorabı kullanmayı doktorunuza danışın.
  ✔️ Yatağınızın baş kısmını hafifçe yükselterek uyuyun.

---

🧠 Unutmayın:

Ortostatik hipotansiyon çoğu zaman hafif ve geçici bir durumdur.
Ancak sık sık tekrar ederse ya da belirtiler şiddetliyse, bunu mutlaka önemseyin.

🎯 Erken teşhis
🎯 Düzenli takip
🎯 Kişiselleştirilmiş öneriler

sağlıklı bir yaşamın anahtarıdır.

---

💬 Son Söz

Sorularınız olursa lütfen bana ulaşmaktan çekinmeyin.
Sağlığınızı birlikte koruyabiliriz.

Sağlıklı ve dengeli günler dilerim.
👨‍⚕️ Dr. Emre Geçer