👋 Merhaba sevgili arkadaşlar,

Ben Dr. Emre Geçer. Bugün sizlerle “damar yumağı” olarak da bilinen arteriovenöz malformasyon (AVM) hakkında konuşmak istiyorum. İsmi karmaşık gibi görünse de, gelin birlikte bu durumu basitçe anlamaya çalışalım.

---

🕸️ AVM Nedir?

Vücudumuzda kanı taşıyan üç ana yol bulunur: atardamarlar, toplardamarlar ve bunları birbirine bağlayan kılcal damarlar. Normalde, kan önce atardamardan geçip kılcal damarlarla organlara yayılır, ardından toplardamardan geri döner. Ancak AVM’de bu yapı bozulur. Damarlar doğrudan, karmaşık ve düzensiz bir ağ şeklinde birbirine bağlanır. Tıpkı düzensiz örülmüş bir kuş yuvası gibi.

Bu damar yumakları, genellikle beyin, omurilik, cilt altı veya vücudun başka yerlerinde oluşur. Bulunduğu yere göre farklı riskler taşır.

---

🧬 AVM Neden Oluşur?

AVM’ler çoğunlukla doğuştan oluşur. Anne karnındaki damar gelişimi sırasında bir hata meydana gelir. Bu hatalar sonucu, atardamar ve toplardamar arasında kılcal damarlar gelişmez ve doğrudan bağlantılar oluşur. Genetik faktörler etkili olabilir, ancak AVM, doğrudan kalıtsal bir hastalık sayılmaz.

Nadiren de olsa AVM erişkin dönemde de gelişebilir. Bunun nedeni net bilinmemekle birlikte, çevresel faktörler ve mikroskobik damarsal değişiklikler etkili olabilir.

---

🔍 AVM Belirtileri Nelerdir?

AVM’nin belirtileri bulunduğu bölgeye göre değişir. Bazı AVM’ler hiçbir belirti vermeden yıllarca sessiz kalabilir ve rastlantısal bir beyin görüntülemesi sırasında ortaya çıkar.

Ancak belirti verdiğinde oldukça ciddidir. İşte olası belirtiler:

• Beyin AVM’leri: Şiddetli baş ağrısı, nöbet geçirme, konuşma bozukluğu, görme kaybı, denge bozukluğu, ani felç

• Omurilik AVM’leri: Bacaklarda güçsüzlük, hissizlik, idrar kaçırma, yürüme güçlüğü

• Cilt altı AVM’leri: Şişlik, zonklayıcı ağrı, kızarıklık, sıcaklık artışı ve görünür damar yumağı

• Kanama: En ciddi komplikasyondur. Beyindeki AVM kanarsa, ani bilinç kaybı ve ölüm bile gelişebilir.

---

🧪 AVM Nasıl Teşhis Edilir?

AVM’nin tanısı için genellikle aşağıdaki yöntemler kullanılır:

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)

• Bilgisayarlı Tomografi (BT)

• Manyetik Rezonans Anjiyografi (MRA)

• Klasik anjiyografi (Damarların ayrıntılı görüntülenmesi)

Bazen, kan testleri ve nörolojik muayene de teşhis sürecini destekler.

---

💉 AVM Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi planı, AVM’nin büyüklüğüne, yerine, kanama riski olup olmadığına ve hastanın genel durumuna göre şekillenir.

İşte kullanılan yöntemler:

1. 🔬 Skleroterapi (Girişimsel Radyoloji)

Damarın içine özel bir madde (sklerozan) enjekte edilir. Bu madde damarları tıkar ve AVM’yi küçültür.

2. 💊 Sirolimus Tedavisi

Bağ dokularındaki büyümeyi yavaşlatarak şişlik ve ağrıyı azaltır. Özellikle ciltteki AVM’lerde kullanılır.

3. 🧠 Cerrahi Müdahale

Beyin gibi hayati bölgelerde küçük ve ulaşılabilir AVM’lerde cerrahiyle damar yumağı tamamen çıkarılabilir. Cerrahi genellikle kanama geçirmiş vakalarda tercih edilir.

4. 🧦 Kompresyon Giysileri

Cilt yüzeyine yakın AVM’lerde ağrıyı ve şişliği azaltmak amacıyla bası giysileri kullanılabilir.

5. 🩸 Kan Sulandırıcılar

Özellikle pıhtı riski taşıyan çocuklarda, hekim kontrolünde düşük doz kan sulandırıcı ilaçlar verilebilir.

---

⏰ Erken Teşhis Neden Önemli?

AVM zamanla büyür ve kanama riski artar. Özellikle beyin ve omurilik gibi hayati bölgelerdeki AVM’ler ani komplikasyonlara yol açarlar. Erken teşhis sayesinde:

• Beyin kanaması riski düşer

• Kalıcı nörolojik hasarı önleriz

• Yaşam kalitesini korumuş oluruz

• Tedavi seçeneklerimiz artar

Bu nedenle, baş ağrısı, nöbet, ani felç, görme bozukluğu veya ciltte garip damar yapısı fark ederseniz zaman kaybetmeden doktora başvurmalısınız.

---

🧠 Sonuç: Kalıcı Hasar Riskini Ertelemeyin!

Sevgili arkadaşlar, arteriovenöz malformasyon (AVM) nadir ama ciddi bir damar hastalığıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile AVM’nin komplikasyonlarını önleyebilir, yaşam kalitenizi koruyabilirsiniz.

Her bireyin durumu farklıdır. Bu nedenle belirtiler fark ettiğinizde lütfen uzman bir hekime başvurun. Gereksiz korkularla yaşamak yerine, bilgili ve bilinçli adımlar atarak sağlığınızı güvence altına alabilirsiniz.

Sağlıkla kalın, kendinizi ihmal etmeyin!

– Dr. Emre Geçer